Oresteia.spot

De Vos versus Aischylos

Oresteia van Aischylos is een van de oudst overgeleverde theaterteksten. Oresteia bestaat uit drie tragedies:

  • Agamemnon
  • Dodenoffer
  • Ontzagbare godinnen

De tragedie werd voor het eerst opgevoerd in de vijfde eeuw voor Christus. Oresteia won meteen de eerste prijs op het dionysus festival.

We zijn eeuwen later en Oresteia blijft actueel. Regisseur Simon De Vos deinst er niet voor terug om de originele tragedie naar het heden te vertalen.

Ontdek hieronder de verschillen tussen Oresteia van Simon de Vos en die van Aischylos.

 

⇓ Simon De Vos ⇓

⇓ Aischylos ⇓

  • De drie tragedies worden herschreven naar 1 voorstelling
  • Orestes staat centraal
    Orestes is een jongen van 16 jaar en het hoofdpersonage. We duiken vanuit zijn perspectief in zijn beladen familiegeschiedenis.
  • Oresteia wordt opgevoerd in 3 delen
  • De vloek staat centraal
    het belangrijkste thema is de mens die de goddelijke wetten overtreedt en daarmee zichzelf en zijn nakomelingen met schuld belaadt.
  • De stem van het volk ondersteunt de voorstelling
    De stem van het volk wordt door de verschillende personages aangehaald om hun uitspraken kracht bij te zetten.
  • Het koor ondersteunt de voorstelling
    Het koor neemt in de trilogie drie verschillende rollen aan: in deel 1 een koor van oude mannen, in deel 2 een koor van slavinnen en in deel 3 een koor van furiën
  • Orestes doet een nieuw voorstel
    Orestes vertelt het volk dat hij hen ziet, dat zij iets betekenen en doet een voorstel voor een nieuw soort samenleving. De uitslag van de stemming wordt uitgesteld.
  • Orestes wordt vrijgesproken
    Het volk van Athene is gelijk verdeeld over de vraag of Orestes schuldig is of niet. De stem van de godin Athene is beslissend en zij spreekt Orestes vrij.
 

Zoek de verschillen

Hieronder zie je een stuk tekst uit de originele tragedie met daarnaast de bewerking daarvan door Simon De Vos. 

Kan je vertellen welke aanpassingen er zijn gedaan? En waarom denk je dat deze aanpassingen zijn gemaakt?

 

Aischylos ⇓

⇓ Simon De Vos ⇓

WACHTER
Goden in de hemel
Elke nacht de hele nacht,
Twaalf maanden lang, dertien manen
Hebben jullie me gadegeslagen hier op deze toren
Gebonden aan het dak van dit paleis
Als een hond.
Het is tijd om me te verlossen.
Ik heb lang genoeg gestaard in deze duisternis
Naar wat nooit verschijnt.
Ik ben de sterrenbeelden beu
Dat pronkerige vertoon van verheven heersers
Die nacht na nacht wat vroeger
De zaak verdagen waarop ik wacht
Traag als martelen.
En de maan, die komt en gaat
Vermoeiend, als kijken naar de zee
Vanaf een sterfbed. Als kijken naar het tij
In zijn luchtplaats, met zijn twee beurten
In uit in uit.
Ik ben de hemelen beu, de duisternis beu.
Dat ene licht waarop ik wacht komt maar niet.
Misschien komt het nooit
Een lichtbaken als een lopend vuur
Dat het nieuws verstuurt uit Troje
‘Zege! Na tien jaar, Zege!’
Dat ene woord waar Klytaimestra op hoopt. 
ELEKTRA
Gekluisterd aan de muren van dit paleis
Als een vastgebonden hond,
Wacht ik al tien jaar lang op een teken
Een simpel tekenElke dag, elke nacht de hele nacht
Vierentwintig op zeven
Tuur ik naar de hemel
Twaalf maanden lang, dertien manen
Die komen en gaan
Als kijken naar de zee,
Vanop je sterfbed:
Eb… vloed… eb vloed eb vloed
Komt er iemand ons verlossen
Uit deze diepe duisternis?Alles en iedereen is weg:
Mijn vader, de rechtmatige koning
Orde, veiligheid, zekerheidHet is allemaal weg.
Dat teken waarop wij wachten komt
Maar niet
Misschien komt het nooit-
Een signaal dat het nieuws verstuurt uit Troje
En zich verspreidt als een lopend vuurKLYTAIMNESTRA
Zege! Na tien jaar zege!
Agamemnon komt terug uit de oorlog.