Oresteia.spot

het verhaal – een Griekse tragedie

De vloek

De voorgeschiedenis van Oresteia start met een vloek die rust op de familie en de voorouders van Orestes. Deze vloek werkt generaties lang door tot in het leven van de jonge Orestes. Hier lees je het verhaal.

Tantalus wordt weggevoerd tijdens het feestmaal waarbij
hij de goden zijn eigen zoon voorschotelde – Hugues Taraval, 1767

Tantalus werd door Zeus uitgenodigd om bij de Olympische goden te komen eten, een grote eer, die hem echter zuur zou opbreken door zijn eigen fouten. Tantalus schotelde de goden zijn in stukken gesneden zoon Pelops voor om te testen of de goden wel degelijk alwetend waren. De goden ontdekten het direct en aten niets van het vlees en wekten Pelops opnieuw tot leven. Zeus stuurde Tantalus naar de onderwereld om daar een eeuwigdurende marteling te ondergaan. In de onderwereld ondergaat Tantalus voor altijd honger en dorst ( = de Tantaluskwelling) 

Maar ook Pelops ( de opgeofferde zoon van Tanatalus) liet zich nadien verleiden tot gruwelijke daden. Hij had zijn oog laten vallen op Hippodameia. Om haar liefde te winnen moest hij een wagenren winnen tegen een andere huwelijkskandidaat. Pelops bedacht een list waarvoor hij Myrtilus inschakelde om zijn tegenstander om het leven te laten komen. De list werkte, maar Myrtilus eiste zijn aandeel op in de overwinning en probeerde Hippodameia aan te randen. Pelops wierp hem in zee. In zijn doodsstrijd vervloekte Myrtilus het nageslacht van Pelops. Hij veroordeelde hen tot wraak, tot moorden en het opofferen van levens. Het is die vloek die generaties lang zou doorwerken, tot in het leven van de jonge Orestes.

Kinderen worden aangerand, vermoord, opgeofferd en zelfs voorgeschoteld aan de Goden als maaltijd. Kan Orestes een einde maken aan deze gruwel? 

De Oresteia

De zestienjarige Orestes pleegt een gruwelijke misdaad aangemoedigd door zijn zus Elektra: hij vermoordt zijn eigen moeder.  Hierdoor raakt hij betrokken bij de vloek die zijn familie al jarenlang teistert. Een cyclus van bloedige wraak en wederwraak. Kan Orestes een einde maken aan de cyclus van bloedwraak en wederwraak? Kan geweld worden bestreden met geweld? Is er ruimte voor een nieuw begin, is er ruimte voor rechtspraak?

In zijn zoektocht naar het antwoord op deze vraag duikt Orestes in zijn beladen familiegeschiedenis.

Iphigeneia wordt geofferd – Leonaert Bramer (1596–1674)

Zijn zus Iphigineia werd opgeofferd door haar eigen vader Agamemnon op het eiland Argos om de goden gunstig te stellen. Er was geen zucht wind te bespeuren en Agamemnon moest gaan vechten in de oorlog om Troje.  Na de moord op zijn dochter begon de wind op te komen en kon het oorlogsschip vertrekken. Na tien jaar keert de grote koning Agamemnon terug naar Argos. De oorlog met Troje is afgelopen en hij is de overwinnaar. Zijn vrouw Klytaimnestra verwelkomt hem met open armen, maar zij is niet vergeten dat haar man nog een schuld bij haar moet vereffenen. Klytaimnestra zet hem de moord op zijn dochter betaald door hem en de zieneres Kassandra, die hij als oorlogsbuit had meegenomen, te vermoorden. Aigisthos ziet als minnaar van Klytaimnestra direct zijn kans schoon om een dictatuur te installeren in Argos. Elektra ziet alles met lede ogen aan en smeekt dat haar vaders dood gewroken moet worden.

Orestes doodt zijn moeder en haar minnaar- Bernardino Mei 1654

Precies op dat moment verschijnt Orestes en hem wacht een zware taak: hij is de rechtmatige kroonprins en om zijn vader te wreken, zal hij zijn moeder moeten vermoorden. Twijfel overvalt hem, want wat rechtvaardigt zo’n daad? Gesterkt door de god Apollo gehoorzaamt hij toch. Opnieuw wordt hij overvallen door twijfel, kan hij een goed leider zijn nu er bloed aan zijn handen kleeft? Hij richt zich tot de goden voor hulp. Hebben zij een antwoord op deze vraag? Is hij schuldig of niet? Kan Orestes het tij keren en de cyclus van geweld doorbreken?