King Lear.spot

De Vos vs Shakespeare

King Lear herbekeken

Shakespeare schreef toneel over bekende machthebbers uit de Engelse geschiedenis. Hij was er goed in om personages zo te omschrijven dat het publiek de link met hun eigen tijd zelf begreep. Doordat Elisabeth I in 1603 de troon kinderloos -en dus zonder opvolging- had achtergelaten, was wel duidelijk voor Shakespeare’s tijdgenoten hoe snel een rijk de stabiliteit kan verliezen. Simon De Vos laat zich net als Shakespeare beïnvloeden door de actualiteit. Hij keek daarvoor op zijn beurt goed naar politici en futuristische denkers uit de Europese Unie:
Hoe communiceren zij? Hoe handelen zij? Voor welke idealen staan ze?

Door parallellen te maken tussen King Lear en onze tijd ontstond een eigenzinnige versie van het verhaal. Simon De Vos legt heel duidelijk eigen accenten en deinst er niet voor terug het origineel naar zijn hand te zetten. Wat in de King Lear van De Vos vooral naar boven komt drijven, is de gloeiende politieke relevantie. De manier waarop populisme een politieke invloed uitoefent op hele concrete debatten blijkt elke keer als je het nieuws op je smartphone leest. Denk maar aan Nigel Farage (zie video hieronder) en de campagne voor de uittreding van Engeland uit de EU, de zogenaamde ‘Brexit’, of de berichten die elke dag binnenlopen uit Catalonië…

King Lear versus King Lear

⇓ S. De Vos ⇓

⇓ W. Shakespeare ⇓

  • De traditie in vraag stellen
    King Lear en Gloucester hebben oude idealen. Hun kinderen koesteren echter nieuwe gedachten en proberen zich los te wrikken van hun ouders. Anders dan van hen verwacht wordt, willen ze niet zomaar de lijn van de traditie verderzetten.
  • De traditie eren
    Dat King Lear door zijn eigen dochters niet langer op handen wordt gedragen is een gebrek aan respect voor ouderen. Dat zijn traditie niet zomaar wordt voortgezet is een pijnlijke vaststelling.
  • Een clash van idealen
    De dochters hebben allemaal eigen visies voor het Rijk die ze zo snel mogelijk in werking willen zetten. Het zijn geboren politieke leiders.
  • Een clash van familiebanden
    De dochters zijn niet zo zeer betrokken bij de politieke lijn van het stuk maar wel heel belangrijk voor de vele intriges.
  • Naïviteit en cynisme
    Geloven jong en oud echt in hun idealen of zijn ze puur uit op macht? Is het naïef om aan politiek te doen met goede bedoelingen? Of kan je beter met ijzeren hand regeren? Of haalt zelfs dat niets uit?
  •  Waanzin en helder denken
    De waanzin waarin de oude Lear terechtkomt, maakt hem steeds zwakker en meelijwekkender. Helder denken lijkt geen plaats meer te hebben in zijn Rijk.
 

Verraad versus loyaliteit

King Lear voelt zich verraden door zijn dochters omdat zij er andere politieke ideeën op nahouden. Buiten hem om wordt een slag om de macht gevoerd en die wordt steeds smeriger. Niet iedereen komt zijn woord na. En dat is een understatement…

Simon De Vos: “ De vuile kant van de mens is een onuitputtelijke bron van inspiratie.”